Wat houdt de Open Research Data Pilot in?

Open data is data die vrij gebruikt, herbruikt en opnieuw verspreid kan worden door iedereen, op voorwaarde dat de correcte referentie wordt vermeld en de criteria van de open licentie worden gevolgd. De Open Research Data Pilot is een project van de Europese Commissie met als doel onderzoekdata openlijk toegankelijk te maken.
Er zijn twee hoofdpijlers in de pilot: het ontwikkelen van een Data Management Plan (DMP) en, indien mogelijk, het openstellen van onderzoeksdata. De volledige richtlijnen kan je vinden in de EC's Guidelines on FAIR Data Management in Horizon 2020.

De vereisten van de pilot zijn de volgende:

• Het opstellen en up-to-date houden van een Data Management Plan (DMP).
• Het opslaan van onderzoeksdata in een data repository.
• Data openlijk toegankelijk maken voor derden zodat deze gemijnd, benut, gereproduceerd en verspreid kunnen worden  
• Verschaffen van gerelateerde informatie of tools die nodig zijn om de onderzoeksresultaten te valideren.

De pilot heeft betrekking op

• Alle data en metadata nodig om de resultaten in publicaties te valideren
• Andere gecureerde en/of ruwe data (en metadata) zoals gespecifieerd in de DMP.

Kosten voor data management zijn aanvaarde kosten gedurende het project onder de voorwaarden die zijn vastgesteld in de grant agreement.

Neemt je project deel aan de pilot?

Vanaf 2017 is deelname aan de Open Research Data Pilot de standaardoptie, opting-out blijft evenwel mogelijk. Als je project startte voor deze datum, check dan artikel 29.3 in je grant agreement.

Hoe te voldoen aan de eisen?

Stap 1: Stel een DMP op

Een eerste versie van een DMP wordt verwacht binnen de eerste 6 maanden van het project. Vervolgens wordt een update verwacht bij belangrijke wijzigingen in het project, bij periodieke evaluaties en bij de finale beoordeling. DMPonline.be is een online tool dat helpt bij het schrijven van DMP’s. Er is een sjabloon beschikbaar voor H2020 projecten: log in met je UGent account, maak een nieuw plan aan en kies voor ‘European Commission (Horizon 2020)’ als funder. Naast richtlijnen van de UGent, kan je ook het vakje aanvinken voor extra tips van DCC (Digital Curation Centre). Je vindt meer informatie over het schrijven van een DMP bij de tip “How do I write a Data Management Plan?”.

Stap 2: Zoek een research data repository

Een data repository is een digitaal platform voor het langdurig opslaan, archiveren, cureren en delen van data en hun metadata.  Zoek bij voorkeur een disciplinaire research data repository die past bij de noden van je data. Een overzicht van repositories is te vinden op Re3data of FAIRsharing.org. Als er geen discipline specifieke repository beschikbaar is, zijn multidisciplinaire repositories zoals Zenodo; Open Science Framework (login via UGent); EUDAT’s B2Share of figshare een goed alternatief.

Stap 3: Data opslaan en beschikbaar maken

Upload je datasets in een data repository samen met alle informatie nodig om de data toegankelijk te maken en te begrijpen: metadata en eventueel ook tools, scripts, lab notebooks, documenten…. Selecteer een open licentie, zoals een creative commons license, voor de datasets die opengesteld kunnen worden.

(Gedeeltelijke) opt-out

De Open Research Data Pilot is een flexibele pilot waarbij elk project de mogelijkheid heeft om voor een opt-out te kiezen. Dit kan op elk moment: zowel tijdens de applicatiefase, de voorbereidingsfase als na het ondertekenen van de overeenkomst. Een volledige opt-out is echter vaak niet nodig. Elk project kan kiezen welke datasets open access beschikbaar kunnen worden gemaakt.  Zelfs als er oorspronkelijk gedacht werd om bepaalde datasets open te maken, kan er later worden beslist om een deel of de gehele dataset niet vrij te geven, bijvoorbeeld als er commerciële toepassingen mogelijk zijn en je plant een patent aan te vragen. Als je van plan bent een of meerder datasets gesloten te houden, moet je deze beslissing rechtvaardigen in je DMP.

Meer informatie

• OpenAIRE ondersteunt het open accessbeleid van de EC, inclusief de Open Research Data Pilot.
• Raadpleeg de richtlijnen van de EC: ‘Guidelines on FAIR Data Management in Horizon 2020’.
• De universiteitsbibliotheek biedt ondersteuning voor datamanagement en geeft feedback op je Horizon 2020 DMP. Voor vragen of feedback, stuur ons een e-mail.