EU funding: wat zijn de Open Access verplichtingen voor publicaties in een Horizon Europe project?

Open Access mandaat voor Horizon Europe projecten

De Europese Commissie voert Open Science hoog in het vaandel. Haar beleid steunt op 2 belangrijke pijlers:

Open Access to scientific publications
Research data management

Deze tip legt uit hoe te voldoen aan het Open Accessmandaat dat voor alle Horizon Europe-projecten geldt. Voor meer informatie over Open Access tot research data in Horizon Europe, raadpleeg de tip over 'Open Research Data en data management voor Horizon Europe projecten'.

Vereisten uit de Model Grant Agreement

Alle peer reviewed publicaties van een project moeten openlijk toegankelijk worden gemaakt via een repository

onmiddelijk na publicatie
in een geaccepteerde versie die mag worden opengesteld.
met een CC-BY of gelijkwaardige licentie voor artikels.
met CC BY-NC, CC BY-ND of gelijkwaardige licentie die commercieel gebruik of afgeleide werken verhinderd, voor monografieën en andere lange teksten. Auteurs moeten voldoende auteursrechten behouden om aan deze vereisten te voldoen.
met informatie over andere onderzoeksresultaten of instrumenten nodig om de conclusies van de wetenschappelijke publicatie te staven.

Een embargo op Open Access wordt niet langer aanvaard.

Onmiddellijk Open Access

Er zijn twee manieren om onmiddellijke Open Access te garanderen.

Open Access publiceren

Open Accesstijdschriften bieden iedereen onmiddellijke toegang tot artikels zonder abonnement. Sommige Open Accesstijdschriften vragen auteurs een vergoeding om Open Access te publiceren, de zgn. Article Processing Charges (APC). Een lijst met kwalitatieve Open Access Journals vind je op de Directory of Open Access journals, DOAJ. Enkel kosten voor APC in een Open Accesstijdschrift of -platform kunnen op het project worden aangerekend. Een APC om 1 artikel in een voor het overige niet-open access tijdschrift, zogenaamde Hybrid Open Access journals, open te stellen, wordt niet terugbetaald. Onderzoekers van Europese projecten kunnen ook kosteloos publiceren op het Open Research Europe platform.

Deponeren in een open repository

Via de deponering van een geaccepteerde versie van de publicatie in een institutional of subject repository kan je een publicatie onmiddellijk openstellen als er voldaan wordt aan volgende voorwaarde:

- de auteur heeft het auteursrecht getransfereerd naar de uitgever en die laat het onmiddellijk openstellen van een geaccepteerde versie toe
- de auteur behoudt het auteursrecht op het gepubliceerde artikel en kan de publicatie zelf in Open Access aanbieden. Sherpa/Romeo, de database van uitgevers inzake auteursrecht en self-archiving, kan worden geraadpleegd om het beleid van uitgevers te checken. Onderzoekers aan de Universiteit Gent kunnen voldoen aan dit mandaat door een geaccepteerde versie van hun publicaties in Biblio te deponeren en open te stellen. Raadpleeg de FAQ van Biblio voor informatie over registratie van publicaties.
- Als je uitgever een embargo oplegt, kan je volgende opties overwegen: "Open Access: Hoe maak je een publicatie Open Access als er een embargo van een uitgever geldt? "

Voor meer informatie, zie: Open Access: hoe je publicatie via open access online toegankelijk maken?

Rights Retention

Om het auteursrecht op het geaccepteerde auteursmanuscript te behouden, moet het ingezonden manuscript het volgende bevatten:

Naam van de funder en subsidienummer
Tekst om aan te geven dat eventuele AAM van deze publicatie al een CC BY-licentie heeft. Neem daarvoor deze verklaring over bij het indienen van jouw manuscript: “This research was funded in whole or in part by the [Funder] [Grant number]. For the purpose of Open Access, the author has applied a CC BY public copyright licence to any Author Accepted Manuscript (AAM) version arising from this submission.” Meer informatie over de Rights Retention Strategy vindt je onder deel 3 van deze tip: "Open Access: Hoe maak je een publicatie Open Access als er een embargo van een uitgever geldt? "

Open Access in 4 stappen

Stap 1.

Dien je paper in bij een tijdschrift naar keuze (je bent niet beperkt tot Open Accesstijdschriften). Als je publiceert in een Open Accesstijdschrift, zijn de publicatiekosten (article processing charge - APC) aanvaardbare kosten binnen de tijdspanne van het project zolang het geen Hybrid Open Access tijdschrift is, alle artikels in het tijdschrift moeten dus openlijk beschikbaar zijn. Kijk na of het tijdschrift onmiddelijke Open Access in een repository toelaat of zorg dat je de auteursrechten niet overdraagt aan de uitgever.

Stap 2.

Deponeer een peer reviewed versie in Biblio, ten laatste bij publicatie. Dat kan de zogenaamde postprint of final author peer reviewed version (Accepted Author Manuscript - AAM) zijn, of de PDF van het in Open Access gepubliceerde artikel (Version of Record - VoR) . Het volstaat niet om de publicatie op een projectwebsite, een persoonlijke website of netwerken zoals ResearchGate te plaatsen.

Stap 3.

Vermeld je projectfinanciering in het veld 'project’ in Biblio: vul de naam van het project, acroniem of de projectcode in. Met Europese projecten gelinkte publicaties worden automatisch doorgestuurd naar het rapporteringsportaal van de EC, via OpenAIRE. Hou er wel rekening mee dat het enkele weken kan duren voor de publicaties in Biblio automatisch zijn opgenomen in het rapporteringsportaal.

Step 4.

Als je bestanden deponeert in Biblio staat de toegang standaard op ‘Open Access’. Een embargoperiode wordt niet langer aanvaard. Controleer het beleid van de uitgever om te bepalen welke versie van de publicatie je mag openstellen op Sherpa/Romeo website. De Belgische wetgeving laat auteurs toe zelf te beslissen artikels beschikbaar maken in Open Access, echter pas na een embargoperiode.

Hulpmiddelen

Om een artikel onmiddelijk beschikbaar te stellen zijn er een paar hulpmiddelen beschikbaar:

The directory of Open Journals: geeft informatie over hoogwaardige, Open Access, peer reviewed tijdschriften, hun beleid en eventuele kosten.

Sherpa Romeo: biedt een overzicht van het Open Accessbeleid van uitgevers en geeft per tijdschrift een samenvatting van het auteursrecht van uitgevers en Open Accessbeleid.

Open Research Europe: is een wetenschappelijk publicatieplatform dat beschikbaar is voor begunstigden van Horizon 2020 en Horizon Europe. Het is kosteloos voor EC-projecten, het heeft een rigoureus en open peer reviewproces en het Open Accessmodel stelt iedereen in staat om toegang te krijgen tot de resultaten.

Biblio: ongeacht waar u publiceert, dient een versie van de publicatie die kan worden opengesteld in Biblio gedeponeerd te worden, en minstens ook de gepubliceerde pdf (Version of Record - VoR) ter archivering en intern gebruik.